Zuzanna Janin – 7 ojców 7 tańców

Wystawa Zuzanny Janin Siedmiu Ojców. Siedem Tańców prezentuje najnowsze realizacje rzeźbiarskie, rysunki, kolaże oraz prace wideo zrealizowane na przestrzeni ostatnich trzech lat. Wystawa eksploruje problem styku pamięci prywatnej i zbiorowej, artystka przywołując fragmenty pamięci osobistej uniwersalizuje je, odwołując się do takich pojęć jak męskość, ojcostwo, patriotyzm, męstwo czy pamięć historyczna. Dokonując retrospekcji, powrotów i pętli w czasie, analizuje te pojęcia na nowo i zadaje pytanie o ich znaczenie i uniwersalność we współczesnej kulturze.

Instalacja rzeźbiarska Siedmiu Ojców (2014), składa się z umieszczonych na pniach dębu niewielkich figur mężczyzn przedstawiających rzeźbione z pamięci postacie „ojców” – od biologicznego taty, przez ojczyma, teściów, ojca chrzestnego i ojców adopcyjnych – wykonanych z przezroczystej żywicy epoksydowej. Instalacji towarzyszy fryz rysunków-listów, napisanych przez artystkę do każdego z nich, przywołujący także uwarunkowania historyczne, wojny, totalitaryzm, które kształtują losy i prywatne zachowania ludzi, demaskując ich mocne i słabe strony, niekiedy słabości i lęki. Praca ma charakter bardzo osobisty, jednak przywołując we wspomnieniach obecnych i nieobecnych mężczyzn, artystka kontestuje relacje krytycznie odnosząc się do stereotypowej formuły męskości, kształtuje pamięć o starszych mężczyznach w ich niekiedy chwiejnym poczuciu ojcostwa. Do relacji starszego mężczyzny z kobietą w wieku córki odnosi się także ostatnia praca artystki: Ostatnia kąpiel starca (2016), będąca odwrotnością ikonicznego przedstawienia Zuzanna i starcy.

Na ekspozycji pokazana będzie także seria kolaży: Powstańcy, Ocaleńcy i Drużyna (1863-2016), których punktem wyjścia stały się XIX – wieczne rysunki akademickie nagich modeli autorstwa prapradziadka artystki, malarza i rysownika Ignacego Jasińskiego, więźnia i zesłańca do Rosji za udział w Powstaniu Styczniowym. Klasyczne rysunki, wizerunki dawnych bohaterów – patriotów, powstańców – zostały zestawione z wycinkami z gazet XX wieku prezentującymi wizerunki mężczyzn popkultury, powszechnie uznanych za symbole męskości, wzorce nowoczesnego mężczyzny (David Bowie, Brad Pitt, Pelé), czy półnagich kibiców na meczach futbolowych. Dialog między przeszłością a współczesnością kieruje uwagę artystki na dawne i obecne postrzeganie męskości.

Spojrzenie artystki jest poetycką adoracją, jak i surowym komunikatem. To ona kontroluje i sprawuje władzę zarówno nad wizerunkami pamięci starszych mężczyzn w instalacji rzeźbiarskiej, jak i przedstawieniami młodych mężczyzn z serii kolaży. Artystka odwraca relacje podporządkowania wizerunku kobiet mężczyznom, do czego przyzwyczaiła nas tradycyjna narracja historii sztuki.

W mniejszej sali prezentowane będą dwie realizacje wideo z serii Taniec jak urządzenie mapujące (Miasto 2015-2016 i Taniec dla Nelly i Marii 2016). W pierwszej pracy pojawia się widoczna z drona malutka postać tańczącej kobiety, która przemieszcza się po ulicach miasta. Wirująca postać znaczy terytorium, pozostawia ślady, zaznaczając obszar jej wolności i radości, w której nie ma wizualnego śladu przemocy i agresji konotowanej z kulturą męskości. Jednak zarejestrowana przestrzeń miejska ma swoją historię, jest miejscem styku pamięci prywatnej – przenoszonych przez artystkę na przestrzeni dekad pamięci traum losów mieszkańców związanych z wojenną historią miasta – oraz pamięci zbiorowej, oficjalnej, która także jest wrażliwa i może być przedmiotem manipulacji politycznej czy ideowej. Druga praca przedstawia kobiecą postać tańczącą w przestrzeni prywatnej domu w ciężkich chodakach, jakie nosili więźniowie obozów koncentracyjnych. Realizacja ta przywołuje pamięć matki i babci artystki ocalonych z transportu do Auschwitz.

Taniec, który na przestrzeni lat wyznaczał nowe trendy w kulturze będąc przejawem buntu i wyzwolenia, służy artystce jako narzędzie wizualizujące uniwersalną prawdę o życiu,
o człowieku, o szczęściu i redefiniujące jego relację z otaczającym światem, przestrzenią, pamięcią.
Wystawa Siedmiu Ojców. Siedem Tańców jest przywołaniem pytań o wolność jednostki, artystka wskazuje konieczność redefinicji podstawowych pojęć dotyczących tożsamości, relacji, rodziny, władzy i polityki.

Wystawa jest częścią projektu realizowanego w Galerii Labirynt w Lublinie oraz Galerii BWA w Olsztynie w 2016.

Wystawie towarzyszy spotkanie z Zuzanną Janin prezentujące jej twórczości pt. „Od końca do początku”, które odbędzie się we wtorek 17 stycznia 2017 o godz. 12.00 na Wydziale Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku w Gmachu Małej Zbrojowni na Placu Wałowym.

Zuzanna Janin – Mieszka i pracuje w Warszawie. Jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystek zarówno na scenie polskiej, jak i międzynarodowej, jej prace znajdują się w państwowych i prywatnych kolekcjach w kraju i za granicą. Brała udział w wielu wystawach, m.in. w MAM Rio, Jeu de Pomme w Paryżu, Salzburger Kunstverein, Whitechapel w Londynie, a także w Biennale w Sydney, Biennale w Istambule, Biennale w Liverpool, 54 Biennale Sztuki w Wenecji (w ramach pokazu Rumunii w Palazzo Correr). Jest współzałożycielką galerii lokal_30. W 2016 zdobyła nagrodę: The Best Artist na pokazie specjalnym galerii i muzeów w ramach ArtVilnius’16.