Wystawa:
10.06.2017 — 09.07.2017
Wernisaż: 09.06.2017, godz. 18:00
Miejsce: Zbrojownia Sztuki, Targ Węglowy 6 (wejście od ul. Tkackiej), Gdańsk
Wystawa „Tadeusz Kantor – Brudnopisy. Multipart” w Zbrojowni Sztuki obejmuje dwa niezwykłe cykle prac, problematyzujące kwestię oryginalności dzieła i autorstwa.
Pierwsza część jest realizacją zaplanowanej przez Kantora, ale nie zrealizowanej za życia wystawy Brudnopisów. Druga – przedstawia akcję wykonaną przez artystę w Galerii Foksal w 1970 roku, w ramach której prosił nabywców obrazów o dokonanie na nich interwencji. Na wystawie znajdzie się część z tych, rozproszonych po świecie, obrazów.
Multipart
Multiparty to prace pochodzące ze słynnej akcji zapoczątkowanej przez artystę w roku 1970 w Galerii Foksal. Słowo „Multipart” powstało przez połączenie słów „multiplikacja” i „partycypacja”. Tadeusz Kantor wystawił wówczas na sprzedaż serię pomalowanych na biało obrazów, każdy z przytwierdzonym do niego, zgniecionym parasolem. Nabywcy na mocy specjalnej umowy z autorem, mieli obowiązek dokonania interwencji na zakupionym dziele. Mogli oni zrobić z obrazami wszystko – sprzedać, zamalować, pisać i gryzmolić na nich. Po upływie pół roku Galeria Foksal miała zorganizować ponowny pokaz Multipartów, oraz spotkanie kolekcjonerów. Kantor zaś zastrzegł sobie prawo do dodania do nich swojej sygnatury. Stwarzając pozory komercyjności Kantor pragną zakpić sobie z dzieła sztuki traktowanego jako towar i lokata kapitału. W tej grze uległ odwróceniu stosunek między artystą a odbiorcą: twórca czyniąc właściciela kreatorem dzieła – pozostawał autorem tylko nic nie wartych, zmultiplikowanych podłoży. Akcja „Multipart” podważając sens pojęcia „dzieło sztuki” zwiastowała też nadciągający za sprawą konceptualizmu kryzys malarstwa. Wyobraźnia nabywców dzieł przerosła oczekiwania samego autora – wśród interwencji znalazły się m.in. zakopanie obrazu, przecięcie go na pół, wykorzystanie jako transparentu w pochodzie, zapakowanie. Zaskakująco wiele jednak zostało zachowanych w oryginalnej czystej formie.
Na wystawie w Zbrojowni zebrana została część obrazów pochodzących z tej akcji. Znajdą się na niej niezwykłe dzieła, m.in. pierwszy raz eksponowany Multipart, który został zakupiony przez grupę studentów, a następnie zakopany w ogrodzie na Foksal. Wydobyty z ziemi w 2015 roku, do tej pory przechodził proces konserwacji na warszawskiej ASP.
W drugiej połowie lat 70. Tadeusz Kantor przygotował wystawę, która nie została zrealizowana. Projekt zakładał ekspozycję jego „brudnopisów”: notatek, zapisków, różnego rodzaju rysunków etc., które powstawały przy okazji przygotowywania spektakli teatralnych dla Teatru Cricot 2. Miały być one pokazane w formie powiększonych kserokopii. Artysta wyjaśniał, że chodziło o to, aby …nie traktować tych resztek jak jakieś dokumenty/ czy marginesy twórczości, prywatne i komentatorskie/ materiały i przyczynki/ wyeliminować ów aspekt tropienia swych własnych/ działań i gestów/ odebrać tym szpargałom ich „oryginalność”, to co/ stanowi o wartości pamiątki i bibliofilskiego dokumentu/ nie oryginały a zwyczajne kopie – powiększone/ powiększenie zaciera znaczeniowość i podmiotowość,/ przechylając uwagę na stronę walorów formalnych/ te rupiecie stają się abstrakcyjne/ również przez działanie czasu upływającego/i unieważniającego wszystko.
Kantor nigdy nie zrezygnował z realizacji tego projektu. Spakował scenariusz wystawy do teczki, opatrując adnotacją dla potomnych: Jeśli ktoś będzie uważał, że warto by ją zrealizować, może przez jakieś szczególne uczucie do mojej twórczości wystarczy, aby przejrzał ten materiał…
Z okazji stulecia urodzin Kantora wystawa, w nieco zmniejszonej formie, została zrealizowana w Galerii Foksal. Na wystawie w Zbrojowni prezentowana jest poszerzona o około sto prac wersja tej wystawy – w sumie dwieście prac z tego cyklu.
Kuratorzy: Lech Stangret, Arkadiusz Sylwestrowicz
Organizatorzy:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Fundacja im. Tadeusza Kantora
Galeria Foksal MIK
Partnerzy:
Zatoka Sztuki w Sopocie
Wsparcie:
Dofinansowano ze środków Miasta Gdańska