Duch Picassa i kolonializmu – czyli jak czytać współczesną sztukę Afryki Subsaharyjskiej

Wydział Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku zaprasza na pierwszą prelekcję z cyklu AFRO_KULTURY.
Gościem będzie dr Karolina Marcinkowska.

Przybliżenie twórczości wybranych artystów sztuki współczesnej tworzących w Afryce Subsaharyjskiej, rozpoczniemy od zastanowienia się nad tym, na czym polega wieloznaczność i umowność takich terminów, jak „sztuka”, „tradycja” czy „autentyk”. Prześledzimy źródła – często wywodzące się z czasów kolonialnych i pokutujące do dziś w przekazach medialnych – sztancowego postrzegania ogromnie zróżnicowanego kontynentu, jakim jest Afryka, a w szczególności okoliczności „odkrycia” przez artystów z kręgu Picassa tzw. sztuki Afryki. Kojarzona niemal wyłącznie z maskami, „tradycyjnymi” rzeźbami i bronią, tak zaklasyfikowane obiekty zaspokajały i często nadal zaspokajają oczekiwania kolekcjonerów, turystów a nawet nierzadko kuratorów wobec tego, co odległe i „naturalne” ekspresyjne, tworzone kolektywnie, pozbawione historii, „dzikie”. Tendencja do egzotyzowania wszelkich form sztuki powstających w Afryce, spychania ich do muzealnego świata etnografii i kolorowego folkloru, a także przeświadczenie o tym, jak powinna wyglądać „autentyczna” sztuka afrykańska, stwarzają często problemy, z którymi muszą się mierzyć nawet współcześni artyści. Przyjrzymy się twórczości tych, którzy w szczególny sposób kontestują kolonialne i egzotyzujące spojrzenie na ich twórczość oraz unikają zaszufladkowania w jakiekolwiek narzucane im kategorie. Będą to m.in. Yinka Shonibare, Meschac Gaba, El Hadji Sy, Jelili Atiku, Julie Djikey, Kudzanai Chiurai, Romuald Hazoumé, Jean-Jacques Efiaimbelo i Bodys Isek Kingelez.

dr Karolina Marcinkowska – antropolożka, twórczyni inicjatywy Africa Remix i projektów dotyczących współczesnych zjawisk społeczno-kulturowych oraz sztuki w Afryce Subsaharyjskiej. Obecnie asystentka kuratorów wystaw „Duchy wspólnoty/Public Spirits” oraz „El Hadji Sy. Na początku myślałem, że tańczę” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. Realizowała autorskie projekty edukacyjne m.in. dla Galerii Arsenał w Białymstoku, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (wystawa „After Year Zero. Uniwersalizm i geografie współpracy”), MEG w Genewie (wystawa „A Madagascar Photographies de Jacques Faublée, 1938–1941”), Museu Santander Cultural w Porto Alegre. Prowadzi też warsztaty z zakresu komunikacji międzykulturowej (m.in. „Afryka bez maski”) oraz edukacji antydyskryminacyjnej. Autorka książki „Od-tworzyć przeszłość. Kult czumba na Madagaskarze” (WN Katedra, 2016).

AFRO_KULTURY to cykl prelekcji na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku poświęconych tzw. sztuce afrykańskiej. Będzie trochę poważnie, a trochę pop, będzie zarówno o sztuce galeryjnej jak i urban arcie. Będzie różnorodnie tak jak różnorodny jest ten wielki kontynent.